اتوماسیون گلخانه یا سیستم کنترل اقلیم گلخانه، سیستمی است که به‌صورت دستی یا اتوماتیک با اندازه‌گیری، ثبت و پردازش داده‌ها، شرایط محیط گلخانه را حفظ می‌کند. تاسیس و مدیریت گلخانه به خاطر سوددهی بالایی که دارد؛ امروزه به یکی از شغل‌های محبوب تبدیل شده است. در این زمینه، هر چه از ابتکارهای هوشمندانه و روش‌های مدرن‌تر استفاده شود، میزان کیفیت محصولات تولید شده و در نتیجه سوددهی، بیشتر خواهد شد؛ از این رو آشنا شدن با اتوماسیون گلخانه قدم مهمی در راستای هوشمندسازی گلخانه‌ها به شمار می‌رود. استفاده از تجهیزات به‌روز، باعث کاهش هزینه‌های مربوط به فرایند مدیریت و همچنین کاهش دخالت نیروی انسانی لازم برای انجام کارهای گلخانه می‌شود. با سپید الوند همراه باشید تا در زمینه اتوماسیون گلخانه و مزایای آن، اطلاعات مفیدی کسب کنید.

گلخانه سنتی

بیشتر گلخانه‌هایی که تا کنون مشاهده کردید، از نوع گلخانه‌های سنتی بوده است. تمامی کنترل‌ها و نظارت‌هایی که در این نوع گلخانه‌ها انجام می‌شود؛ به‌صورت تجربی و فنی است. به عبارت دیگر، سیستم کنترلی وجود ندارد که به‌صورت خودکار، کنترل‌های مربوطه را انجام دهد. در گلخانه‌های سنتی، آبیاری به‌صورت تصادفی و یا بر اساس دفترچه برنامه‌ریزی توسط باغبان انجام می‌شود. در این نوع گلخانه‌ها در اثر خطای انسانی، ممکن است ضررهای جبران‌ناپذیری به وجود آید. گلخانه‌های سنتی سابقه طولانی در طول زندگی بشر داشتند که امروزه با رواج سیستم اتوماسیون گلخانه، استفاده از این روش قدیمی، کمرنگ‌تر شده است.

استفاده از گلخانه‌های سنتی چه معایبی دارد؟

وجود برخی از معایب در استفاده از گلخانه سنتی، باعث روی آوردن بشر به سیستم اتوماسیون گلخانه شده است. سهولت استفاده از سیستم‌های هوشمند، گلخانه‌داران را ترغیب به استفاده از این سیستم می‌کند. یکی از معایبی که می‌توان برای گلخانه‌های سنتی در نظر گرفت؛ عدم نظارت دقیق بر روی آن است. با توجه به این‌که در گلخانه‌ها تعداد گیاهان زیادی وجود دارد و هر کدام، شرایط جوی مخصوص به خود را نیاز دارند؛ در گلخانه‌های سنتی کنترل تمامی داده‌ها در عرصه‌های آبیاری، کوددهی، سم‌پاشی و تمام جنبه‌های موجود در این زمینه، کار بسیار دشواری است. همچنین، کار در این گلخانه‌ها، تعداد نیروی انسانی زیاد با مهارت‌های خاصی را می‌طلبد. معمولا وجود یک نگهبان که به‌صورت شبانه‌روزی به کارهای مربوطه رسیدگی کند، الزامی است.

سیستم اتوماسیون گلخانه

پس از آشنایی با گلخانه سنتی و معایبی که به همراه دارد؛ بهتر است با مفهوم سیستم اتوماسیون گلخانه یا سیستم کنترل هوشمند گلخانه، آشنا شد. با توجه به معایب ذکر شده، با گذر زمان استفاده از سیستم اتوماسیون گلخانه، بیشتر مورد توجه قرار گرفت. در واقع این سیستم، به‌صورت هوشمندانه و با تکیه بر تکنولوژی، به سهولت مورد استفاده قرار گرفته و سختی‌های کار فیزیکی را نخواهد داشت. اندازه‌گیری میزان رطوبت و خاموش کردن سیستم گرمایشی که یکی از دغدغه‌های گلخانه‌داران به شمار می‌رود؛ در سییستم‌های هوشمند وجود ندارد و این کارها با استفاده از وسایل و تجهیزات مختلف هوشمند انجام می‌شود. همچنین امکان کنترل از راه دور نیز در این سیسیتم‌ها وجود دارد.

استفاده از سیستم اتوماسیون گلخانه چه مزایایی را به همراه دارد؟

سیستم اتوماسیون گلخانه، بر اساس تکنولوژی‌های روز دنیا ایجاد شده و همواره در حال پیشرفت هستند. استفاده از این سیستم، مزایایی به همراه دارد که اگر گلخانه‌داران با این مزایا آشنا شوند؛ تشویق خواهند شد تا از این سیسیتم برای حرفه خود استفاده کنند. در این قسمت از مقاله به برخی از این مزایای مهم اشاره می‌شود.

کنترل از راه دور

قابلیت بسیار مهمی که سیستم اتوماسیون گلخانه دارد؛ قابلیت کنترل از راه دور آن است که گلخانه‌دار می‌تواند دستگاه‌های هوشمند به کار گرفته شده در گلخانه را از راه دور کنترل کرده و محدودیتی در این زمینه نداشته باشد و در صورت بروز مشکل و عدم حضور در گلخانه، به کمک این قابلیت ارزشمند، کارهای خود را انجام دهد.

انطباق‌پذیری

هر گلخانه ممکن است شیوه کشت و کار مخصوص به خود را داشته باشد. سیستم اتوماسیون گلخانه به خاطر همگام بودن با آخرین پیشرفت‌های تکنولوژی حیطه‌ کشاورزی و باغبانی، این قابلیت را دراد که خود را با تمامی شیوه‌های کاشت و نگهداری گلخانه‌ها تطبیق دهد.

افزایش کیفیت و کاهش اشتباهات

در گلخانه‌های سنتی امکان بروز خطای انسانی وجود دارد؛ اما در سیستم اتوماسیون گلخانه با توجه به هوشمند بودن تمام مراحل کنترل، امکان بروز خطا بسیار کمتر از روش‌های قدیمی خواهد بود. این اشتباهات به وجود آمده توسط نیروی انسانی، تلفات زیادی را به بار خواهد آورد که در روش‌های هوشمند از بروز این اشتباهات پیشگیری می‌شود. از آنجایی‌که تمامی شرایط گلخانه به‌صورت اتوماتیک و بر اساس داده‌های برنامه‌نویسی کنترل می‌شوند؛ نظارت بر روی گیاهان کاملا با دقت انجام شده و در نتیجه، کیفیت گیاهان به‌صورت چشمگیری افزایش خواهد یافت.

پیشرفت آبیاری

با توجه به پیشرفته بودن تجهیزات مورد استفاده در سیستم اتوماسیون گلخانه، آبیاری در این سیستم‌ها دقیق‌تر و به موقع انجام می‌شود. با کنترلی که روی آبیاری انجام می‌شود؛ میزان آب مصرف شده تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

انواع وسایلی که برای سیستم اتوماسیون گلخانه نیاز است

پس از آشنایی با سیستم اتوماسیون گلخانه و مزایای آن، باید با وسایل مورد استفاده در این سیستم نیز آشنا شد. در این قسمت به توضیح مختصری درباره مهم‌ترین وسایل مورد نیاز، پرداخته می‌شود.

سنسور رطوبت

یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در گلخانه‌ها وجود دارد؛ مسئله تبخیر بیش از حد است. از طرف دیگر، گیاهانی هم وجود دارند که کیفیت آن‌ها به‌دلیل جذب بیش از حد آب، کاهش می‌یابد. استفاده از سنسور رطوبت باعث رفع چنین مشکلاتی می‌شود. در واقع، وقتی این سنسورها در گلخانه قرار می‌گیرند؛ تمامی رطوبت موجود در گلخانه را به گلخانه‌دار نشان می‌دهند. چنان‌چه تغییر قابل‌توجهی در داده‌ها به وجود آید؛ گلخانه‌دار از این تغییر مطلع شده و می‌تواند برای بهبود میزان رطوبت، کارهای لازم را انجام دهد.

سنسور دما

از دیگر تجهیزات مهم و مورد نیاز موجود در سیستم اتوماسیون گلخانه، سنسور دما است. با استفاده از این سنسور هم می‌توان از دمای کنونی گلخانه مطلع شد و هم تمامی داده‌های پیشین را به دست آورد.

سنسور کربن‌دی‌اکسید

میزان کربن‌دی‌اکسیدی که در گلخانه موجود است؛ قدرت تنفس و همچنین فتوسنتز گیاهان را نشان می‌دهد. چنان‌چه میزان دی‌اکسیدکربن در گلخانه کنترل شود؛ کیفیت محصولات نیز افزایش خواهد یافت. این سنسور، میزان کربن‌دی‌اکسید را اندازه‌گیری می‌کند و نسبت به افزایش یا کاهش آن در محیط گلخانه، اقداماتی را انجام می‌دهد و باعث می‌شود که گیاهان با مشکلات جدی مواجه نشوند.

رطوبت‌ساز

ممکن است میزان رطوبت در گلخانه نسبت به اندازه مورد نیاز، کمتر و یا بیشتر باشد. در چنین شرایطی می‌توان با استفاده از انواع دستگاه‌های رطوبت‌ساز، میزان رطوبت را به اندازه دلخواه رساند.

هیتر و فن

برای جبران کاهش یا افزایش دمایی که توسط سنسور دما ثبت می‌شود؛ می‌توان از هیتر و فن در سیستم اتوماسیون گلخانه استفاده کرد. هیترها در سیستم اتوماسیون گلخانه از امنیت بالایی نسبت به بخاری‌های معمولی برخوردارند.

سیستم اتوماسیون گلخانه و اطلاعاتی که باید در مورد آن کسب کرد

سیستم اتوماسیون گلخانه از جمله روش‌های هوشمند برای مدیریت هر چه بهتر گلخانه‌ها است که باعث می‌شود تا کیفیت محصولات، به میزان قابل توجهی افزایش یابد. همچنین استفاده از این سیستم، منجر به کاهش هزینه‌های مربوطه در درازمدت خواهد شد. با توجه به تکنولوژی‌هایی که در این سیستم به کار می‌رود؛ مزایای بسیاری را به دنبال خواهد داشت. گلخانه‌دار می‌تواند از راه دور کارهای لازم را انجام داده و آن‌ها را کنترل کند. این سیستم همواره در حال پیشرفت است و می‌تواند خود را با تمام شرایط کشت، تطبیق دهد که مزیت مهمی به شمار می‌رود. کاهش خطای انسانی در سیستم اتوماسیون گلخانه، بر کیفیت محصولات نیز تاثیر خواهد گذاشت. نکته مهمی که باید در مورد این سیستم‌ها به آن اشاره کرد؛ کاهش مصرف آب است که با توجه به مشکلات آب موجود در کشور، ویژگی بسیار مهمی در نظر گرفته می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اتوماسیون گلخانه، به‌عنوان سیستمی موثر در بهبود شرایط گلخانه، به سایت سپید الوند مراجعه کنید.